Urodziła się 21.02.1924 roku jako Rela Weinfeld w rodzinie żydowskiej, zasymilowanej kulturowo, lecz zachowującej tradycje religijne. Jej ojciec, Hirsz Weinfeld, był zamożnym kupcem, właścicielem składu drewna. Matką była Bronia Weinfeld z domu Plessner. Rodzina mieszkała w Krakowie najpierw przy ulicy Paulińskiej, a później w kamienicy przy Łobzowskiej 47. Lea Shinar miała dwójkę młodszego rodzeństwa, brata Izajasza oraz siostrę Matyldę (późniejszą pisarkę Miriam Akavię). Do wybuchu II wojny światowej była uczennicą Gimnazjum Hebrajskiego im. Chaima Hilfsteina w Krakowie, w którym nauka odbywała się w języku polskim i hebrajskim. Podczas II wojny światowej wraz z rodziną została przesiedlona do krakowskiego getta, a po jego likwidacji 13.03.1943 roku znalazła się w obozie koncentracyjnym w Płaszowie, w październiku 1944 roku przewieziono ją wraz z matką i siostrą do Auschwitz-Birkenau, a stamtąd trafiły do Bergen-Belsen (w tym ostatnim w 1945 roku zmarła matka). Ojciec zmarł w obozie koncentracyjnym w Mauthausen 10.02.1945 r., a brat we Lwowie, schwytany przez Gestapo. Z Holokaustu ocalała tylko Lea Shinar i jej siostra Matylda. Po wyzwoleniu zostały przewiezione przez Międzynarodowy Czerwony Krzyż do Szwecji, skąd usiłowały wyemigrować do Palestyny. W Szwecji Shinar pracowała w szkole dla dzieci żydowskich uchodźców, gdzie uczyła młodzież języka hebrajskiego, historii i geografii. W ramach nielegalnej imigracji w 1948 roku dotarła do Izraela (w międzyczasie została zatrzymana na Cyprze przez brytyjskie władze mandatowe). W Izraelu zamieszkała w kibucu, który opuściła po kilku latach i w 1955 roku podjęła studia o specjalności nauczycielskiej w zakresie literatury powszechnej oraz Biblii na Uniwersytecie w Tel Awiwie. Po ukończeniu studiów i otrzymaniu tytułu magistra w 1959 roku pracowała jako nauczycielka literatury hebrajskiej oraz Biblii w średniej szkole zawodowej. W Izraelu wyszła za mąż za Zeewa Shinara (przedtem Wilhelma Schwetzreicha), tak jak ona pochodzącego z Krakowa, urodziła dwójkę dzieci. Pisać zaczęła późno, właściwie dopiero po śmierci męża, który zmarł w 1983 roku, całkowicie poświęciła się literaturze. Jej pierwsza książka, adresowana do dzieci, została opublikowana w 1983 roku, a w 1984 roku ukazała się powieść dla dorosłych Ugat haklulot (Tort weselny). Potem pojawiały się kolejne powieści, opowiadania oraz utwory dla dzieci. Shinar tworzyła po hebrajsku. Pięć jej powieści i jeden tom opowiadań wydano w Polsce. Jej utwory tłumaczono także na język niemiecki i angielski. Rok po śmierci męża pisarka odwiedziła Kraków – miasto ich młodości, by później jeszcze kilkakrotnie wracać do Polski.
Lea Shinar zmarła 7 grudnia 2014 roku i została pochowana w miejscowości Michmoret pod Tel Awiwem, gdzie mieszkała.

Twórczość:
Michal córka Szaula [tytuł oryg. Michal bat Szaul], przeł. z hebr. L. Shinar, motto i prolog przeł. Sz. Raczyńska Wydawnictwo Literackie, Kraków 1995.
Maurycy – uczeń Matejki. Powieść oparta na życiu i miłości Maurycego Gottlieba i Laury Rosenfeld [tytuł oryg. Maurycy we-Laura], Oficyna Bibliofilów, Łódź 1998.
Poszum skrzydeł, tłum. z hebr. L. Shinar, Wydawnictwo EXE, Grupa Filip Nilborn, Kraków 1998.
Tort weselny, [tytuł oryg. Ugat haklulot] tłum. z hebr. E. Ulanowska, L. Shinar, Wydawnictwo Stabill, Kraków 2001.
Motyl i ogień oraz inne opowiadania, [tytuł oryg. Azah ka-mawet] przeł. z hebr. Sz. Raczyńska, E. Ulanowska, L. Shinar, Wydawnictwo Stabil, Kraków 2003.
[Tłum. na j. angielski: The Butterfly and the Flame, transl. by Asher Tarmon, Mazo Publishers, Jerusalem 2004.
tłum. na j. niemiecki, Wie ein Becher Tränen. Jüdische Familiengeschichten aus Krakau. Leben und Leiden in Polen 1939-1945, Hrsg. von Erhard Roy Wiehn, aus dem Hebr. von Inés Hülse und Hanna Kinan, Hartung-Gorre Verlag, Konstanz 1999.
Losy krzyżują się w Warszawie [tytuł oryg. Goralot nifgaszim be-Warsza], tłum. z hebr. Sz. Raczyńska, Wydawnictwo Stabil, Kraków 2004.

Charakterystyka twórczości:
Na zróżnicowaną tematycznie i gatunkowo twórczość Lei Shinar składają się powieści, opowiadania, utwory dla dzieci, łącznie 13 książek w języku hebrajskim, z których sześć wydano w Polsce, w tłumaczeniu własnym autorki lub we współpracy z Szoszaną Raczyńską oraz Elżbietą Ulanowską. Są wśród nich teksty o tematyce współczesnej pisarce, ale także inspirowane Biblią, historią. W większości utworów obecne są wątki polskie, między innymi krakowskie, co wynikało z zakorzenienia w kraju urodzenia, jego języku, historii, literaturze. Łączą się one z elementami historii, kultury i tradycji żydowskiej oraz obrazami życia w Izraelu. Uwagę krytyki zwracały kreacje postaci kobiet, które skłaniały do interpretacji w kontekście feminizmu.
Pierwsza powieść, Ugat haklolut [tytuł hebr.], która w Izraelu ukazała się w 1984 roku, a w Polsce została wydana pod tytułem Tort weselny w 2001 roku (w tłumaczeniu Elżbiety Ulanowskiej i samej autorki), wyrosła ze wspomnień, powrotów do przeszłości, czyli Krakowa, Polski, Zagłady, ale także początków życia imigrantów z Europy w Izraelu. Była to książka o pokoleniu, do którego należała pisarka. Jak wyznała w przedmowie, proces powstawania utworu był rodzajem terapii po nagłej śmierci męża. Narratorką, a zarazem bohaterką dwuczęściowej powieści pisarka uczyniła Sonię, pochodzącą z zasymilowanej kulturowo rodziny krakowskich Żydów. Właściwie jest to historia miłości pierwszoplanowej postaci do poznanego w latach trzydziestych XX wieku w Krakowie lekarza, Jakuba Ferstera, i późniejsze dzieje ich małżeństwa. Opowieść obejmuje kilkadziesiąt lat życia bohaterów, które z perspektywy sporego dystansu czasowego stara się odtworzyć ocalała z Zagłady Sonia. Przełomowe znaczenie w biografii powieściowych bohaterów odgrywa II wojna światowa i Holokaust. Znamienna wydaje się skrótowość w opowieści o tym, co wydarzyło się między wiosną 1940 roku a początkiem 1945 roku w życiu bohaterów, jakby pisarka w swym pierwszym utworze nie była gotowa do podjęcia tematu Zagłady. Natomiast skoncentrowała się na jej negatywnym wpływie na późniejsze życie ocalałych, bowiem powieściowe małżeństwo Fersterów na długie lata zostało rozdzielone przez wydarzenia II wojny światowej.
W drugiej części powieści akcent został położony na próby budowania „nowego życia” (co zostało zawarte w tytule jednego z podrozdziałów) przez ocalałych z Holokaustu w nowej ojczyźnie, Izraelu, dokąd główna bohaterka migrowała wraz z poznanym po wojnie Witkiem Richterem i jego synem, żyjąc z poczuciem straty i niepewności, poszukując utraconych najbliższych. Powieść przedstawia niełatwy przebieg procesu adaptacji do nowych warunków bytowych, klimatycznych, kulturowych przybyszy z Europy, doświadczających poczucia obcości. Ważnym wątkiem w powieści jest zawikłana historia relacji uczuciowych, bowiem gdy bohaterka, zakochana w poznanym po wojnie i wspierającym ją mężczyźnie, postanowiła z nim związać swój los, po dziesięciu latach nieobecności odnalazł się, ocalony w Rosji, jej mąż Jakub. Pisarka przedstawiła zmagania kobiety, która, kierując się poczuciem obowiązku wobec córki, podjęła decyzję o pozostaniu w związku z jej ojcem, czyli swoim mężem. Niemniej po wielu latach rozłąki, trudnych doświadczeń wojennych nie udało im się odbudować bliskich relacji. Tort weselny to także utwór o kolejnym pokoleniu, czyli dzieciach imigrantów z Polski, dla których Izrael stał się jedyną ojczyzną i nie doświadczyły życia między dwoma światami, dwoma ojczyznami jak ich rodzice.
Inną powieścią, w której Lea Shinar oddała głos kobiecie, była Michal córka Szaula (tytuł oryginału Michal bat Szaul, Tel Awiw 1989). Utwór ukazał się w 1995 roku w Wydawnictwie Literackim, w przekładzie samej autorki (motto i prolog przełożyła Szoszana Raczyńska). Była to zarazem pierwsza książka Shinar, którą wydano w Polsce. Akcja rozgrywa się w odległych czasach dwóch pierwszych królów Izraela, czyli Szaula i jego następcy Dawida, niemniej powieść można także czytać, jak sugerowała autorka, bez znajomości Biblii. Narratorką, a zarazem pierwszoplanową postacią, jest Michal, córka Szaula, a żona Dawida. Przedstawienie losów i postaci królów z perspektywy kobiety, której w Biblii poświęcono niewiele uwagi, pozwoliło ukazać tę historię, z nieco innej strony, dostrzec los kobiet i dzieci. Uwagę zwraca kreacja Michal, która poszukuje swojej podmiotowości, „jest kobietą walczącą o swój los i starającą się nim pokierować” (Z. Kłapciński, Żydowskie problemy, 1995). Portret bohaterki skłaniał do dostrzeżenia w powieści pierwiastków feministycznych.
W 1998 roku w Polsce ukazały się dwie powieści będące efektem zainteresowań Lei Shinar historią, m.in. dziejami Żydów w Polsce. Postać dziewiętnastowiecznego, utalentowanego i przedwcześnie zmarłego malarza, Maurycego Gottlieba (1856-1879), stała się dla prozaiczki inspiracją do napisania jego fabularyzowanej biografii: Maurycy – uczeń Matejki. Powieść oparta na życiu i miłości Maurycego Gottlieba i Laury Rosenfeld (Oficyna Bibliofilów), która w Izraelu została wydana w 1995 roku (Maurycy we Laura, Tel Awiw). Tłumaczenia z hebrajskiego na język polski dokonała sama autorka. Prozaiczka konstruując opowieść opierała się na faktach biograficznych, dokumentach, listach, które dopełniała fikcyjnymi postaciami, wydarzeniami. W liczącej trzydzieści dziewięć rozdziałów powieści ukazała kolejne etapy edukacji artystycznej i rozwój kariery Gottlieba, pochodzącego z żydowskiej rodziny, zamieszkałej w Drohobyczu. Studia przyszłego artysty wiązały się ze zmianą szkół, mistrzów, pobytami w różnych europejskich miastach m.in. Krakowie, gdzie studiował w ASP, będąc uczniem Jana Matejki, ale także we Wiedniu, Monachium, w Rzymie. Nie bez znaczenia w przebiegu kariery, dokonywanych wyborów artystycznych i procesów tożsamościowych, co zostało wyeksponowane w powieści, były problemy związane z niechęcią polskiego społeczeństwa wobec asymilujących się Żydów. Ważnym wątkiem w utworze, co sugeruje podtytuł, jest nieszczęśliwa miłość do poznanej w Wiedniu Laury Rosenfeld. Decyzja Laury, podjęta pod naciskiem rodziny, o odrzuceniu oświadczyn kochanego, ale nie gwarantującego stałych źródeł dochodu artysty, ukazana jest jako brzemienna w skutkach dla obojga. Laura Rosenfeld jest bohaterką czwartej części powieści. Pisarka jej głos uznała za istotny w narracji o Gotttliebie i roli, jaką odegrała w jego życiu.
Również z fascynacji historią wyrosła powieść Poszum skrzydeł, wydana w Polsce w 1998 roku (Wydawnictwo EXE, Kraków). Z języka hebrajskiego (tytuł oryg. Kalinka we Anton, Tel Awiw 1993) została przetłumaczona przez autorkę. Powieść jest sagą rodzinną, trylogią. Zgodnie z konwencją gatunku jest opowieścią o kilku pokoleniach żydowskiej rodziny Kamienicerów, żyjących w okresie od XVIII do XX wieku. W pierwszej części akcja rozgrywa się na Podolu, pierwszoplanowymi postaciami są żydowska dziewczynka Kailia (Kalinka) i Antoni, syn prawosławnej Ukrainki i katolika Polaka. Opowieść jest historią ich dziecięcej przyjaźni, a później miłości, przeszkód, na jakie natrafiają z powodu różnic społecznych, religijnych, kulturowych, by ostatecznie podjąć decyzję o wspólnym życiu w nieformalnym związku. Jako miejsce osiedlenia wybierają Ziemię Świętą, Ziemię Obiecaną, przestrzeń ważną w religii każdego z nich. W wielotematycznej powieści prozaiczka przedstawiła także wątek frankistów, czyli Jakuba Franka i jego wyznawców. Niemniej nie jest to pierwszoplanowy temat, pojawia się poprzez splot historii rodziny Kamienicerów z Frankiem, a ściślej zafascynowanie Rywki, jednej z sióstr Kaili, Jakubem Frankiem i konsekwencje tego związku dla bohaterki, jej męża, dzieci i dalszej rodziny. Przedstawiciele kolejnych pokoleń licznej rodziny Kamienicerów, której członkowie osiedli w Erec Israel, będą bohaterami części drugiej i trzeciej. Ta ostatnia jest historią ich potomków żyjących w XX wieku w Erec Israel oraz nowych imigrantów ocalałych z Zagłady, z którymi łączą swoje losy poprzez zawierane małżeństwa. Ważnym tematem w utworze jest stosunek bohaterów do religii i tradycji, także odchodzenie od niej, które dokonuje się w różnych pokoleniach.
W dorobku literackim Shinar odrębną grupę stanowią utwory, w których podjęła temat Zagłady. Obecny jest on w wielu jej tekstach (np. Tort weselny), niemniej w sposób szczególny poświęcony jest jej tom Motyl i ogień oraz inne opowiadania (tytuł oryg. Azah ka-mawet) w przekładzie Szoszany Raczyńskiej, Elżbiety Ulanowskiej i autorki, który w Polsce ukazał się w 2003 roku oraz książka Losy krzyżują się w Warszawie (tytuł oryg. Goralot nifgaszim be-Warsza, Tel Awiw 2002), którą przetłumaczyła Raczyńska, a została wydana przez Wydawnictwo Stabil w Krakowie w 2004 roku. Pierwszy z tomów, Motyl i ogień, zawiera krótkie formy prozatorskie reprezentujące zarówno literaturę fikcjonalną, jak i literaturę dokumentu osobistego. Wiele z nich to teksty autobiograficzne oraz odtwarzające losy lub wydarzenia z życia osób bliskich autorce, którzy zginęli w czasie Zagłady. Nadrzędną kategorią jest pamięć o tych, którzy zginęli oraz wypełnianie misji świadka Holokaustu. Ta idea została sformułowana w ostatnim tekście zamykającym tom – Służyć jako świadek. Natomiast w drugiej z książek, Losy krzyżują się w Warszawie, wojenne dzieje Żydów, ich cierpienia zostały ukazane poprzez historie rodzin Karnowskich i Hirschfeldów, ich traumatyczne doświadczenia z czasu pobytu w warszawskim getcie, śmierć wielu członków rodzin, ale także udział w ruchu oporu i walkę podczas powstania w getcie. W niejednolitym gatunkowo utworze Zagłada została przedstawiona z perspektywy ocalałych. W ostatnim rozdziale akcja rozgrywa się w 1985 roku i jest relacją ze spotkania ocalałych, których historie zainspirowały prozaiczkę do napisania tejże książki, ale także opowiedzenia historii swojej rodziny (Płaszów). Pisarka, komentując własną twórczość literacką, podkreślała, że nie interesują ją „błahe romanse”, gdyż „opowieść [musi być] głęboko osadzona w jakiejś konkretnej rzeczywistości” (Krakowianka w izraelskiej literaturze, 1996), potwierdzeniem takiego postrzegania literatury jest jej proza.

Bibliografia przedmiotowa
Archiwa, słowniki:
Hasło: Shinar Lea w: K. Famulska-Ciesielska, S. J. Żurek, Literatura polska w Izraelu: leksykon, Wydawnictwo Austeria, Kraków-Budapeszt 2012, s. 144-146.
Relacja [Relacja Lei Shinar z dnia 11.05.2001 dotycząca jej okupacyjnych losów, w tym pobytu w KL Auschwitz], Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, zespół Oświadczenia, t. 150, sygnatura: Ośw./Weinfeld-Shinar/3418, nr inwentarza: 177422.

Monografie, artykuły, recenzje:
AMK, Miłość i prostota, „Pejzaż Polski”. Sobotnio-niedzielny magazyn „Dziennika Polskiego” 2003 nr 147 (8.11.2003), s.25.
Beszczyńska Z., Oczami kobiety, „Nowe Książki” 1996 nr 7, s. 67.
Górnicka-Boratyńska A., Wywołać z milczenia, „Ex Libris” 1995 nr 83, s. 7.
Kłapciński Z, Żydowskie problemy, „Tygiel Kultury” 1999 nr 4/6, s. 162-165.
Kozioł A., Kraków utracony raj, „Pejzaż Polski”. Sobotnio-niedzielny magazyn „Dziennika Polskiego” 2001 nr 11 (17-18.03.2001), s. 34.
Krassowski M., Opowieści biblijne, „Wiadomości Kulturalne” 1995 nr 48, s. 20.
T.J.Ż., Wśród książek [rec. L. Shinar, Maurycy – uczeń Matejki], „Słowo Żydowskie/ Dos Jidisze Wort” 1998 nr 16, s. 16.
Zawistowska W., Miłość, wojna i budowa nowego życia w Izraelu, „Słowo Żydowskie/ Dos Jidisze Wort” 2001 nr 14, s.16.
Zawistowska W., Podróż w odległą przeszłość, „Słowo Żydowskie/ Dos Jidisze Wort” 1996 nr 4, s. 16.

Wywiady:
Grin I., Pordes A.D., Ich miasto. Wspomnienia Izraelczyków, przedwojennych mieszkańców Krakowa, Prószyński i S-ka, Warszawa 2004, s. 32-66.
Krakowianka w izraelskiej literaturze. Z Leą Shinar rozmawia Krzysztof Lisowski, „Fraza” 1996, nr 14, s. 148-152.


Autorka hasła: Anna Wal