Urodziła się 14.08.1951 roku w Mętowie koło Lublina. Studiowała filologię polską na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Magisterium uzyskała w 1977 roku, a w 1986 roku na tejże uczelni obroniła doktorat z filozofii kultury – napisana pod kierunkiem prof. Andrzeja Nowickiego rozprawa nosi tytuł Filozofia kultury w dorobku Tadeusza Kotarbińskiego. Od 1977 do 1990 roku była zatrudniona w Zakładzie Filozofii Kultury UMCS. W 1987 roku przybyła do Kanady; była tam freelance writer (affiliated with Access Copyright Canada i affiliated jako Adjunct Professor z Cape Breton University). W Kanadzie zainteresowała się – co wyraźnie widać także w jej twórczości – Women’s Studies. Jest szczęśliwą mężatką (mąż Edmunt Rudiuk jest matematykiem, wykładowcą akademickim) i matką dwóch synów. Mieszka wciąż w Kraju Klonowego Liścia – w Sydney w hrabstwie Cape Breton w Nowej Szkocji. Zadebiutowała wierszem Przekraczając, wydrukowanym w 1992 roku w paryskiej „Kulturze” (nr 4/536). W kraju wydała dotąd 4 tomy poetyckie. W 2004 roku we Włoszech ukazał się wybór jej poezji w przekładzie na angielski. Wiersze prezentowała też m.in. we „Frazie” i „Akcencie”. Opublikowała również w czasopismach (m.in.: „Frazie”, „Akcencie”, „Kamenie”, „ITD”, „Tygodniku Chełmskim”, „Tygodniku Zamojskim”, „Głosie Polskim”, „Związkowcu”, „Polish Canadian Courier”) i monografiach zbiorowych, odpowiednio: artykuły, szkice, recenzje, eseje z zakresu filozofii (np. Tadeusz Kotarbiński w świetle spotkań, Czas w ujęciu Tadeusza Kotarbińskiego, Dwa pojęcia przestrzeni u Tadeusza Kotarbińskiego) i literatury (głównie dotyczące twórczości osiadłych w Kanadzie polskich poetów – Wacława Iwaniuka, Floriana Śmiei, Bogdana Czaykowskiego, Andrzeja Buszy. Poświęcone tym twórcom teksty poetki są cytowane przez badaczy zajmujących się literaturą emigracyjną). Rudiuk prowadziła blog „Paskuda-Estetka”. Współpracuje z internetowym magazynem „Culture Avenue”.

Twórczość:
Gdy barbarzyńcy śpiewają, Wydawnictwo Literackie Nowe, Lublin 1993.
Tam i tutaj, Silcan House, London – Ontario 1994.
Całe to niewszystko, Norbertinum, Lublin 1997.
Mówić jako kobieta. Traktat postfeministyczny, Norbertinum, Lublin 2006.

Antologie:
The Polish/Canadian Outsider, „Englishes Lettterature Inglesi Contemporanee” 2004 nr 24.
Polska w Kanadzie, Kanada w Polsce, red. M. Buchholtz, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008, s. 79-99.

Artykuły, szkice, recenzje (wybór):
Godne życie – Tadeusz Kotarbiński 1886 – 1981, „ITD” 1981 nr 45.
Czas w ujęciu Tadeusza Kotarbińskiego, w: Czas w kulturze, red. A. Nowicki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1983.
Tadeusz Kotarbiński w świetle spotkań, w: Studia z inkontrologii, red. A. Nowicki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1984.
Dwa pojęcia przestrzeni u Tadeusza Kotarbińskiego, w: Przestrzeń w kulturze,
red. A. Nowicki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1985.
„Dialogi"... nie istnieją, „Związkowiec” 1988 nr 76.
Trwanie w ojczyźnie. Spotkanie z Florianem Śmieją, „Głos Polski” 1988 nr 26.
Spotkanie z Wacławem Iwaniukiem, „Głos Polski” 1990 nr 39.
Place Space and Women, w: Unravelling Our Silences. Works in Progress by Students of Feminism(s), red. M.K. Stafford, C. Farber, L.M. Amlin, Centre for Women’s Studies and Feminist Research, University of Western Ontario, London, Ontario 1992.
Florian Śmieja -- skrzętny gospodarz sensu, „Akcent” 2002 nr 3(89); „Wiadomości” [Kanada] 2002 nr 10(215).
W poszukiwaniu sensu – Florian Śmieja, w: Parabole pamięci. Literacka i translatorska twórczość Floriana Smieji. Studia i szkice, red. Z. Andres, J. Wolski, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2004.
Miedzy marnością świata a niemarnością pragnień - poezja Andrzeja Buszy, „Fraza” 2005 nr 3(49).
Bogdan Czaykowski – obywatel świata: ziemiec, w: Poezja polska na obczyźnie. Studia i szkice, red. Z. Andres, J. Wolski, t. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2005.
Poetyckie kodowanie nieufności, w: Podróż w głąb pamięci. O Wacławie Iwaniuku. Szkice, wspomnienia, wiersze, red. J. Wolski, H. Wójcik, E. Zyman, Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Toronto 2005.

Charakterystyka twórczości:
Twórczość poetycka Marii Magdaleny Rudiuk zamknięta w czterech tomach – trzech wydanych w Polsce i jednym w Kanadzie – stanowi całość myślowo i formalnie spójną. Ważne dla poetki tematy, problemy, przemyślenia, pytania i motywy pojawiają się od początku lat 90. XX wieku – wyraźne już w debiutanckim tomie (Gdy barbarzyńcy śpiewają), powracają w kolejnych, ukształtowanych w podobnej poetyce, najmocniej zaś wybrzmiewają w ostatnim zbiorze (Mówić jako kobieta. Traktat postfeministyczny), wydanym w 2006 roku. Ciekawość w spojrzeniu na świat, dociekliwość w stawianiu pytań i poszukiwaniu odpowiedzi, stanowią cechy charakterystyczne pisarstwa Rudiuk. Jej poezja wyrasta z potrzeby zrozumienia świata, miejsca w nim piszącej oraz ludzkiej kondycji, a także z osobistego doświadczenia. Zauważali to już (nieliczni jak dotąd) badacze, pochylający się nad wierszami autorki Całe to niewszystko.
Zakorzenienie poetki w „świecie tekstów i dzieł” (w którym znaczny udział miały też bez wątpienia pięcioletnie studia polonistyczne i kilkanaście lat pracy z Zakładzie Filozofii Kultury) rezonuje w wierszach m.in. bogactwem intertekstualnych nawiązań (pojawiają się bohaterowie literaccy, tytuły, frazy) oraz przywołaniem (na różne sposoby) twórców (nie tylko z obszaru sztuki słowa, również malarstwa i muzyki) oraz innych znanych postaci, a także np. stałymi dedykacjami niektórych utworów. Humanistyczne wykształcenie poetki w oczywisty sposób wzbogaca jej wrażliwość, wpływa też na kształt poetyckiej wypowiedzi – obfitującej w terminy z zakresu filozofii, dyskursywność przełamującej liryzmem, a bogactwo skojarzeń (skutkujące niekiedy swoistym „nadmiarem słownym”) – efektowną puentą.
Poezja Rudiuk jawi się zatem filozoficznie podbudowaną refleksją o świecie skomplikowanym, niejednoznacznym, zatem wymykającym się próbom opisu, do czego autorka nawiązuje niekiedy wprost – w wierszach pojawiają autotematyczne motywy. Znaczy ją sprzeciw wobec „schematyzacjom obrazu świata w imię jego wielorakości, wszelkim «porządkom» i «spełnieniom» w imię tego, co nieoczekiwane, nigdy do końca nieoswojone, przeciwko wiedzy starającej się ogarnąć Całość” (J. Święch). Rudiuk dotyka zagadnień zasadniczych, takich jak np.: dobro i zło, przygodność ludzkiej kondycji, tożsamość, zakorzenienie, zależność między historią a jednostką. Bodźcem dla ich podejmowania są zewnętrzne wobec podmiotu lirycznego procesy, wydarzenia, biografie, a także doświadczenia własne. Obecność osobistych motywów, powiązanych z doświadczeniem kobiecym i emigracyjnym jest bardzo ważna w obrazie poezji Rudiuk. Autorka stara się je prezentować w szerszym kontekście – swoje, prywatne w jej wierszach podlega uniwersalizacji.
Liryczne narracje Rudiuk nie precyzują odpowiedzi, dlaczego wyjechała z Polski, czytamy jedynie, że „nie dla chleba”. Poetka emigrację wybiera, deklaruje swoją otwartość na świat i życie, gotowość na „spotkanie wielkiego być może”. Emigracja nie jest tematem, który dominuje w omawianej twórczości, ale doświadczenie przeniesienia w inną kulturę, traktowane jako wzbogacające, otwierające nowe perspektywy, obarczone jednak znacznymi osobistymi kosztami jest w niej wyraźnie obecne. Poddając refleksji sytuację (e)migrantów (jej współczesnych i wcześniejszych) w „Nowym Lepszym Świecie”, Rudiuk zwraca m.in. uwagę na rolę języka w (nie)zakorzenianiu. Jako poetka pozostaje przy języku polskim. W nim, języku pierwszym, jak pisze, „trochę istnienia ratuje”. Najmocniej problematyka emigracyjna wybrzmiewa i najobficiej występuje w zbiorze Tam i tutaj, tytułem nawiązującym do istotnych w opisie emigracyjnego doświadczenia kategorii i ich dynamiki. Tom zawiera wiele autobiograficznych motywów – czytamy np. o emocjach towarzyszących pożegnaniu z rodzicami, pojawiają się obrazy-migawki domu rodzinnego, sielskiego krajobrazu ojczyzny najbliższej oraz bliskiej – Lublina i Oświęcimia. Wspominając drugie z wymienionych miast, Rudiuk przywołuje nie tylko tragiczne karty wojennej historii, ale też rodzinnej, wpisuje je w nurtujące ją, stąd powracające w wierszach, problemy obecności zła, cierpienia, złożoności ludzkiego losu.
Reminiscencje z przeszłości są jednak w wierszach Rudiuk dość rzadkie, zarówno te dotyczące życia prywatnego, jak i jego polskiego kontekstu. Polska zapamiętana, oddzielona „wielką wodą”, przywoływana jest w lirycznych ujęciach jako „centrum kosmosu” oraz – najogólniej rzecz ujmując – w związku z problemami około transformacyjnymi, widzianymi też w szerszej perspektywie przeobrażeń współczesnego świata. Podmiot liryczny wierszy Rudiuk, ich bohaterowie, podobnie jak autorka, mierzą się z obcością, a z czasem oswajają Kraj Klonowego Liścia. Poetka przygląda się uważnie kanadyjskiej rzeczywistości (gdzie „Pośród postępowych cywilizacyjnych trędów i kredytów / żyje się […] dobrze”), urzekającej urodzie Nowej Szkocji i jej mieszkańcom, przynajmniej z pozoru – spełnionym i szczęśliwym.
I wreszcie: wiersze Rudiuk są też, albo przede wszystkim, świadectwem stanu ducha i umysłu kobiety, która wnikliwie analizuje siebie i kondycję kobiecą („Jesteś kobietą – to dana ci kondycja; „Nie inaczej niż jako kobieta stajesz się człowiekiem”). Kobieta jest bowiem bardzo ważnym tematem tej twórczości, a dominującym – w zbiorze Mówić jako kobieta. Poetka „mówi” więc, z ogromnym zaangażowaniem, „jako kobieta”, feministka i do kobiet, co znajduje też odzwierciedlenie w ukształtowaniu wypowiedzi poetyckiej. Wiersze niosą bogaty obraz kobiecego doświadczenia (każe to sytuować je w kontekście najlepszych poetyckich emanacji tego tematu) oraz refleksje – podbudowane lekturami, także feministycznymi, co autorka mocno eksponuje – o miejscu, roli kobiet w kulturze patriarchalnej i o trwającym stosunkowo niedługo, w skali dziejów, „odzyskiwaniu przez nie głosu”, „wychodzeniu z ukrycia”, „celebrowaniu kobiecości”.
Z informacji wydawniczych wynika, że Maria Magdalena Rudiuk pracuje nad kolejnymi wierszami.

Bibliografia przedmiotowa:
Archiwa, słowniki:
Archiwum Bogdana Czaykowskiego w zbiorach Pracowni Badań i Dokumentacji Kultury Literackiej Uniwersytetu Rzeszowskiego, nr katalogowy: RK/72.

Monografie, artykuły, recenzje:
Boczkowska M., „Bez umiaru słowa” – świat poetycki Marii Magdaleny Rudiuk, w: Literatura polska w Kanadzie. Studia i szkice, red. B. Szałasta-Rogowska, Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, Katowice 2010, s. 143-164.
Polanowski T.P., Trzy książki – trzy wizje świata, „Akcent” 1999 nr 2, s. 191-192.
Sojka E., Czy Kanada nadal „pachnie żywicą”? Literacki obraz Kanady w Polsce (1911–2003), w: Obraz Kanady w Polsce, red. M. Buchholtz, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 3003, s. 201-245.
Sojka E., Twórczość polskiej diaspory w Kanadzie a kanadyjski dyskurs literacki. Prolegomena do współczesnych badań, w: Państwo, naród, tożsamość w dyskursach kulturowych Kanady, red. M. Buchholtz, E. Sojka, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2010, s. 285-334.
Święch J., [O wierszach M.M. Rudiuk], w: M.M. Rudiuk, Całe to niewszystko, Norbertinum, Lublin 1997, s. 123-124.


Autorka hasła: Agata Paliwoda